Via een subsidieaanvraag door het overkoepelend bestuur stichting Kind en Onderwijs Rotterdam, kreeg IKC Albert Plesman de mogelijkheid om aan de slag te gaan met de basisvaardigheden. Een mogelijkheid die met beide handen werd aangegrepen.
De school beschreef het in hun masterplan ‘Versterken basisvaardigheden – op de Albert Plesmanschool kun je rekenen en daarmee kun je lezen en schrijven’. Met het traject Aanpak basisvaardigheden van Bazalt Groep wordt gewerkt aan die versterking.
In dit artikel gaan wij in gesprek met directeur Henk Piet Goudappel, lid van de tweekoppige directie van IKC Albert Plesman. Met een team van 25 medewerkers staat hij iedere dag klaar om zijn leerlingen zo goed mogelijk onderwijs te bieden.
Drie partijen presenteren aanpak
De toegekende subsidie bood IKC Albert Plesman de ruimte om te investeren in de professionalisering van de leerkracht en op die manier te werken aan de basisvaardigheden. Hoe zijn jullie bij ons terecht gekomen? Henk Piet: “In ons plan lag de focus op het werken aan de leerkrachtvaardigheden met als doel het versterken van de basisvaardigheden van de leerlingen op gebied van rekenen en taal. Met het MT zijn drie partijen geselecteerd om hun visie op en aanpak voor ons plan te presenteren. Daarbij was de betrouwbaarheid van de partijen een belangrijke factor. Op basis van eigen ervaringen en ervaringen van collega-scholen zijn ze geselecteerd. En zo is ook Bazalt Groep uitgenodigd om hun visie op en aanpak voor het plan te geven. Marcel Bogaarts en Sjoerd van Loon hebben het plan aan ons gepresenteerd. Uiteindelijk was het MT unaniem enthousiast over hun plan en heeft het de opdracht aan Bazalt Groep gegund.”
‘Een training voor het hele team, een eenheidsworst bieden, werkt dan niet.’
Co-creatie biedt ruimte voor differentiatie
Kenmerkend voor het traject Aanpak basisvaardigheden is dat het in nauwe samenwerking met de school wordt opgesteld, in co-creatie. Elke school ontwikkelt zo een eigen traject, afgestemd op de eigen context. Hoe ziet het traject van de Albert Plesman eruit? Henk Piet: “Het voortraject is begonnen in november 2022. Uiteindelijk zijn we 1 februari 2023 tijdens een studiedag écht gestart. Marcel Wevers, adviseur bij Bazalt Groep, heeft toen het plan gepresenteerd. We zijn nu dus ongeveer een half jaar onderweg.
In het traject willen we zo dicht mogelijk bij de basis van het onderwijsleerproces blijven, bij de leraar, want die moet het vertalen naar de klas. Eén van de uitdagingen is dat je een gedifferentieerd team hebt. De een is heel ervaren, de ander start juist pas net voor de klas. Een training voor het hele team, een eenheidsworst bieden, werkt dan niet. Wat zo fijn is aan de aanpak van Bazalt Groep is dat er diversiteit wordt geboden in het aanbod, zodat alle leerkrachten op maat kunnen gaan leren.”
‘Elke leerkracht heeft als het ware zijn eigen personal coach.’
De drie trainers van Bazalt Groep, Sjoerd van Loon, Marije van Onna en Marcel Wevers, zijn ieder gekoppeld aan een eigen ‘pool’ van leerkrachten. Henk Piet: “Elke leerkracht heeft als het ware zijn eigen personal coach. Ieder is gestart met een kennismakingsgesprek om te kijken of de klik met de trainer er was. Want het vertrouwen moet er zijn. Zonder dát kun je niet transparant en open met elkaar werken. Gelukkig verloopt dat allemaal positief. Er is inmiddels een band opgebouwd.
Vervolgens zijn er klassenconsultaties geweest en aan de hand daarvan zijn er gesprekken gevoerd. Elke leerkracht heeft zijn eigen ontwikkeldoel gesteld. ‘Wat ga ik nu doen om mijn onderwijs morgen te verbeteren?’
Deze uitkomst is met het MT en met mij besproken, zodat we de rode draad kunnen vasthouden. Mijn team is hier heel positief over, coöperatief en enthousiast aan de slag gegaan. Het is mooi om te zien dat sommigen vergelijkbare ontwikkeldoelen hebben en anderen juist voor iets heel anders in hun ontwikkeling kiezen. We werken steeds in periodes van 7 weken. Dit wordt nabesproken met de leerkracht, MT en met mij. Zo komt iedereen aan bod.”
Alle niveaus zijn betrokken
De leerkrachten werken op die manier aan het primaire proces: de hefboom voor verbetering van de basisvaardigheden. Dat is niveau 1 van de totaal aanpak van Bazalt Groep. Maar voor écht duurzame verbetering kent het traject ook een niveau 2: de IB-er als monitor van het onderwijsleerproces en leerresultaten. En een niveau 3: de schoolleider als regisseur van het onderwijskundig beleid. En dat staat bij IKC Albert Plesmanstaat nog voor de komende tijd op de planning. Henk Piet: “De volgende stap in het traject is de begeleiding van de IB-ers, met als doel om de monitoring van de kwaliteit te verbeteren. En een traject voor mezelf. Welke tools kan ik benutten om een cultuur te creëren, waarbij men binnen onze school uitgaat van dezelfde gewoonten en gebruiken? Het mooie is dus dat alle lagen in het traject betrokken worden.”
Team heeft de flow te pakken
Nu de eerste maanden achter de rug zijn, is de brandende vraag of er op dit moment al effecten binnen de school te zien zijn.Henk Piet: “Welke resultaten het traject nu al brengt is nog wat lastig te duiden. We merken wel een positieve flow in bijvoorbeeld de CITO toetsen, maar het is nog wat vroeg om dit direct aan het traject te kunnen koppelen. Na de opstartfase in februari kunnen we nu pas echt de diepte in gaan. Maar ik merk wel dat het team de flow te pakken heeft om verder te gaan. Dat vind ik een belangrijke ontwikkeling. Wat ook heel mooi is dat de leerkrachten zichzelf kunnen gaan volgen in hun ontwikkeling door het invullen van een soort groeimeter: “Dit is mijn doel, welk stapje heb ik nu genomen en komt het overeen met wat mijn personal coach ziet.” Dat heeft natuurlijk te maken met feedback, de succescriteria en welke doelen hierna gesteld kunnen worden. Wat nu als eerstvolgende op de agenda staat is een algemene tussentijdse evaluatie. Even een terugblik, successen vieren en vooral de blik op vooruit: hoe gaan we verder.”
Kijkje nemen in de toekomst
Het complete traject van IKC Albert Plesman duurt nog het hele schooljaar 2023-2024. Wat zou je na afronding van het traject bereikt willen hebben? “Dat we een mooie professionele ontwikkeling hebben doorgemaakt, waarbij we sterker zijn geworden door de interventies die zijn aangeboden in het traject. Dat we formatief zijn gaan handelen en de feedback in de groep benutten voor ons onderwijs. Uiteindelijk moet het gaan leiden tot een duurzame versterking van de cultuur en structuur binnen de school. Gericht op de doelmatigheid van het leren. ‘Hoe kun je de impact op het leren van de leerlingen vergroten?’ Die vraag proberen we te beantwoorden met het traject van Bazalt Groep.
Ik hoop aan eind van het traject nóg trotser te zijn op mijn team en leerlingen. Dat we samen een mooie klus hebben geklaard, waarmee we verder kunnen in de toekomst. Als straks de coaches weg zijn, dan is het aan ons om het te borgen. Dat we kunnen zeggen: dit hebben we geleerd. Dit is onze verbeterde manier van leren!””
‘Probeer zoveel mogelijk recht te doen aan de verschillen binnen je team!’
Een advies aan andere organisaties
Trajecten als Aanpak basisvaardigheden vergen een investering en is in veel gevallen voor langere duur. Welk advies zou je andere organisaties willen meegeven die hiermee aan de slag willen? Henk Piet: “Alles staat of valt met de middelen die je tot je beschikking hebt. Maar wil je vooruit met je school, wil je een andere koers gaan varen, wil je je visie versterken, bijstellen of veranderen; zet dan met je team op een rijtje welke kant je op wilt en wat je daarvoor nodig hebt.
Ga dan in gesprek met betrouwbare partijen en leg het aan ze voor. Want er is zoveel op maat mogelijk. Vaak vlieg je een organisatie in en krijg je een eenheidsworst voorgehouden. Dat is zonde van het geld en van de ontwikkeling van de leerkracht. Differentiatie binnen je team moet je goed in de gaten blijven houden. Probeer zoveel mogelijk recht te doen aan de verschillen binnen je team!”
Meer informatie over Aanpak basisvaardigheden?
Wil je meer weten over het traject, ga dan naar de onze pagina Verbeteren basisvaardigheden.
Heb je een vraag of zou je meer willen weten over de mogelijkheden voor jouw organisatie? We gaan graag met jou in gesprek. Neem nu contact op met Marcel Bogaarts. Marcel is strategisch adviseur bij Bazalt Groep en heeft meerdere scholen begeleid bij soortgelijke trajecten. Hij is bereikbaar op 06 – 21 82 17 91 of via de mail (mbogaarts@bazaltgroep.nl).